12. Kalkınma Planı Resmi Gazete'de yayımlandı

1. Kalkınma Planı Resmi Gazete’de yayımlandı, Kalkınma planının tamamına bağlantıya tıklayarak ulaşabilirsiniz. Kalkınma planının Adalet Hizmetlerine ilişkin bölümü aşağıya eklenmiştir.

3.5.1. Adalet Hizmetleri a. Amaç

1. Hukukun üstünlüğü ve hukuk devletinin gerekleri doğrultusunda, yargı süreçlerinin adil, hızlı ve etkin şekilde işlemesi, öngörülebilir olması, adalete erişimin kolaylaştırılması ve adalet sistemine duyulan güvenin daha da artırılması temel amaçtır.

b. Politika ve Tedbirler

1. Çağın gereklerine uygun, daha özgürlükçü, kapsayıcı ve demokratik bir Anayasa hazırlanacaktır.

2. Anayasada güvence altına alınan temel hak ve özgürlükler güçlendirilecektir.

913.1. Katılımcı bir hazırlık süreciyle yeni bir “Yargı Reformu Stratejisi” ve İnsan Hakları Eylem Planı” hazırlanacaktır.

913.2. İfade özgürlüğünün güçlendirilmesi amacıyla uygulamadaki eksikliklerin tespitine yönelik çalışmalar yapılacaktır.

913.3. Ülkemizde insan hakları alanında çalışan kurumların kurumsal kapasiteleri geliştirilecektir.

913.4. Ceza infaz personeline yönelik verilen insan hakları eğitimleri artırılacaktır.

913.5. Ulusal insan hakları kurumlarına başvurunun etkin bir hak arama yolu olarak görülmesi için farkındalık artırıcı faaliyetler yürütülecektir.

913.6. Ceza muhakemesi sürecinde başta kadın ve çocuklar olmak üzere mağdur odaklı adalet anlayışına uygun uygulamaların güçlendirilmesine devam edilecektir.

913.7. BM, Avrupa Konseyi, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) nezdindeki insan hakları mekanizmaları ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ile yapıcı işbirliği sürdürülecektir.

913.8. Uluslararası insan hakları mekanizmalarının gündeminde bulunan veya gündeme getirilmesinde yarar görülen konularda kabul edilecek kararlara ortak sunucu olma yönünde faaliyetler yürütülecektir.

1. Ayrımcılık ve nefretle mücadele güçlendirilecektir.

914.1. Ayrımcılık ve nefretle mücadele alanında izleme ve denetim mekanizmaları güçlendirilecektir.

1. Yargının bağımsızlığı, tarafsızlığı ve şeffaflığı güçlendirilecektir.

915.1. Yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı bakımından sorun oluşturan unsurların tespiti için durum analizi yapılacak, bu husustaki iyi uygulama örnekleri ile uluslararası standartlar incelenerek rapor hazırlanacaktır.

915.2. Hâkim ve savcılara ilişkin disiplin süreci hukuki öngörülebilirlik, hâkimlik teminatı ve hak arama hürriyeti çerçevesinde gözden geçirilecektir.

1. Başta kadınlar, çocuklar, yaşlılar ve engelliler olmak üzere vatandaşların adalete erişimi kolaylaştırılacaktır.

916.1. Mevzuatta yer alan adli yardım hükümleri adalete erişimin güçlendirilmesi amacıyla gözden geçirilecektir.

916.2. Adalete erişimin güçlendirilmesi amacıyla adli yardım başvurularının değerlendirilmesinde standartlar oluşturulacaktır.

916.3. Dava açma ve kanun yoluna başvuru süreleri yeknesak hale getirilecektir.

916.4. Adalet hizmetlerine erişimin kolaylaştırılması için dijital teknolojiler daha fazla kullanılacaktır.

916.5. Tüm adalet hizmet binaları engellilerin kolay erişimine uygun hale getirilecektir.

1. Adli ve idari yargılama sürecinin etkinliği artırılacak, makul sürede yargılanma hakkı güçlendirilecektir.

917.1. Hukuk yargılamalarında duruşmaya hazırlık döneminin eksiksiz yürütülmesi ve hızlandırılmasına yönelik çalışmalar yapılacaktır.

917.2. Hukuk mahkemelerinde itiraz usulünün etkinliği artırılacaktır.

917.3. Yargılamalarda usul kurallarının sadeleştirilmesine yönelik düzenlemeler yapılacaktır.

917.4. Elektronik tebligat yaygınlaştırılacak ve bu konuda vatandaşların farkındalığı artırılacaktır.

917.5. Yeni bir İcra ve İflas mevzuatı hazırlanarak icra ve iflas sisteminin etkinliği artırılacaktır.

917.6. Elektronik dosya sistemi kullanımı artırılacak, icra dairelerindeki derdest fiziki dosyaların tamamının UYAP sistemine aktarılması sağlanacaktır.

917.7. Makul sürede yargılanma hakkının daha etkin korunmasına yönelik mahkemeler teşkilatı güçlendirilecektir.

917.8. İstinaf mahkemelerinin daire sayıları iş yükü ile orantılı biçimde ve ihtisaslaşmayı sağlayacak şekilde artırılacaktır.

917.9. Yargılamaların uzamasının önüne geçilmesi amacıyla görev ve kesin yetki itirazlarının belirli aşamayla sınırlandırılmasına yönelik çalışma yapılacaktır.

917.10. Bilirkişi sisteminin etkinliği artırılacaktır.

1. Yargının iş yükünün hafifletilmesinde ve uyuşmazlıkların daha kısa sürede çözülmesinde önemli rol oynayan alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemleri geliştirilecektir.

918.1. Arabuluculuk mevzuatı gözden geçirilerek aksayan yönlerinin çözümüne dair çalışma yapılacaktır.

918.2. Ceza uyuşmazlıklarında uzlaştırma konusunda toplumsal farkındalık artırılacaktır.

918.3. Uyuşmazlıkların tahkim yoluyla çözümü uygulaması yaygınlaştırılacaktır.

918.4. İhtiyari arabuluculuk uygulamasının etkinliği artırılacaktır.

918.5. Soruşturma ve kovuşturma öncesi eleme araçları ile alternatif çözüm yolları geliştirilecektir.

1. Ceza adaleti sistemi bütüncül bir bakış açısıyla yeniden değerlendirilecektir.

919.1. Lekelenmeme hakkının daha etkin korunması için Cumhuriyet savcılarının takdir yetkilerinin genişletilmesine yönelik çalışma yapılacaktır.

919.2. Cumhuriyet savcılığı teşkilatında suç tiplerine göre uzmanlaşma sağlanacaktır.

919.3. Adli sicil mevzuatı, lekelenmeme hakkı çerçevesinde yeniden düzenlenecektir.

919.4. Ceza mevzuatı, suç, yaptırım ve infaz dengesi dikkate alınarak gözden geçirilecektir.

1. Yargıda dijital dönüşüm sürdürülecek, adalet hizmetleri alanında yapay zekânın kullanımı artırılacaktır.

920.1. Yapay zekânın getirdiği imkânların dikkate alınması suretiyle karar destek sistemleri güçlendirilecektir.

920.2. Yapay zekâ uygulamalarının etik ve hukuki çerçevesi oluşturulacaktır.

920.3. Bilişim teknolojileri üzerinden duruşmalara katılım sağlanmasına imkân veren sistemler yaygınlaştırılacaktır.

1. Hukuk eğitiminin kalitesi artırılacaktır.

921.1. Hukuk fakültelerine girişte aranan başarı sıralaması aşamalı olarak yükseltilecektir.

921.2. Etkili bir öğrenim metodu olarak hukuk klinikleri hukuk fakültelerinde yaygınlaştırılacaktır.

921.3. Hukuki dayanak oluşturma ve hukuk yöntem biliminin tüm hukuk fakültelerinde zorunlu ders haline getirilmesi sağlanacaktır.

921.4. Hukuk eğitiminin kapsamı ve süresi gözden geçirilecektir.

1. Adli tıp hizmetlerinin etkinliği artırılacaktır.

922.1. Gelişen teknolojilere bağlı olarak Adli Tıp Kurumunun kapasitesi güçlendirilerek yeni bilim üniteleri ile ihtisas kurulları kurulacaktır.

922.2. Yargı ve kolluk teşkilatları ile Adli Tıp Kurumu arasındaki iletişim güçlendirilecektir.

922.3. Adli tıp hizmetlerinde yapay zekânın daha etkin kullanılması sağlanacaktır.

1. Yargıda ihtisaslaşma güçlendirilecektir.

923.1. Etki analizi yapılarak ihtisas mahkemelerine ilişkin yeni ihtiyaç alanları belirlenecektir.

923.2. Hâkim ve savcıların mesleğin başından itibaren hukuk ve ceza alanında ihtisaslaşmaları sağlanacaktır.

923.3. Kadastro mahkemelerinde yargılama usulleri makul sürede yargılanma hakkı çerçevesinde geliştirilecektir.

923.4. Tüketici mahkemelerinin görevi belirlenirken davanın taraflarının ve işin mahiyetinin esas alınması sağlanacaktır.

1. Yargılamanın temel unsurlarından biri olan avukatlık mesleği güçlendirilecektir.

924.1. Avukatların hak, yetki ve sorumluluklarına ilişkin mevzuat hazırlık çalışması yapılacaktır.